مقدمه : تشخیص نوروفیبروما به صورت معمول بر پایه رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین ( H&E ) و مشاهده ی مورفولوژی و آرایش خاص سلول های مزانشیمی درکنار بررسی وجود ماست سل ها صورت می پذیرد. گهگاه با توجه به اشتراکات نماهای هیستولوژیک در ضایعات مختلفی که در تشخیص افتراقی نوروفیبروما مطرح می شوند به طور قطعی نمی توان تشخیص نوروفیبروما را تایید نمود، هدف این مطالعه مقایسه بیان نشانگر S100 و بررسی ماست سل ها به عنوان استاندارد طلایی تشخیص با روش رایج تشخیص بوده است.

مواد و روش ها: در این مطالعه ی تحلیلی-مقطعی، بلوک های مرتبط با تمامی پرونده های موجود در بخش پاتولوژی دهان و فک و صورت دانشکده دندانپزشکی شیراز که تشخیص هیستوپاتولوژیک آن ها از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۲بر اساس رنگ آمیزی H&E ، نوروفیبروما ویا منطبق بر نوروفیبروما بوده است، از آرشیو بخش استخراج گردید. سپس لام ها با رنگ آمیزی گیمسا و ایمنوهیستوشیمی S100 رنگ شدند. با استفاده از میکروسکوپ نوری، شمارش ماست سل ها و میزان، شدت و توزیع رنگ پذیری S100 مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته ها: از بین ۳۳ نمونه موجود، در ۹۷% نمونه ها حضور ماست سل ها تایید شد که میزان حضور آن ها در۵۶/۴ % موارد (۱۸نفر)، کمتر از ۲۰۰ سلول در ۱۰ فیلد میکروسکوپی با بزرگنمایی بالا ( HPF ) High power field ثبت گردید. از میان نمونه های موجود ۸۲% بیماران به وسیله ی مارکر S100 رنگ گرفتند که میزان رنگ پذیری سلول ها در۷ /۴۰% بیماران (۱۱ نفر) ۲ تا ۳۰ درصد و شدت رنگ پذیری آن ها با S100 در۴/ ۷۰% بیماران (۱۹ نفر)، متوسط بود.

نتیجه گیری: رنگ آمیزی های استاندارد طلایی و مقایسه ی دو روش درگروه پاتولوژی دهان دانشکده دندانپزشکی شیراز موید هماهنگی میان تشخیص هیستوپاتولوژیک رایج با H&E و استانداردهای طلایی در تمامی نمونه ها بود که این نشان می دهد در صورتی ­ که یک پاتولوژیست تمامی معیار های تشخیصی رایج را در نظر بگیرد، احتمالا دیگر نیاز به صرف هزینه و زمان بیشتر برای تایید آن ها با استاندارد طلایی وجود نخواهد داشت.